Gospodarka komunalna to wyzwania i obszar do wdrażania innowacji

Oświęcim był wczoraj miejscem dyskusji o innowacyjnej gospodarce komunalnej. To właśnie w tym mieście, w Miejskiej Bibliotece Publicznej GALERIA KSIĄŻKI, odbyła się druga konferencja regionalna poświęcona innowacjom. Wydarzenie otwarła Iwona Gibas, mocno związany z tym subregionem Małopolski Członek Zarządu Województwa Małopolskiego.

Tematyka wydarzenia dotyczyła dwóch zasadniczych i jak pokazała dyskusja mocno ze sobą powiązanych tematów: gospodarki odpadami oraz energii zrównoważonej. Bo przecież odpady mogą być bardzo dobrym źródłem energii, czy to za pośrednictwem wciąż niedocenianych biogazowni czy też spalarni śmieci. Ciekawie zobrazował to prowadzący konferencję redaktor Zbigniew Bartuś. Pewnie wielu fanów filmów z lat 80-tych pamięta wehikuł czasu w postaci samochodu DeLorean DMC-12. Twórcy filmu „Powrót do przyszłości” już wtedy przewidzieli, że odpady bio mogą być niezłym źródłem energii. Wehikuł opracowany przez Doktora Emmetta Lathropa Browna napędzany był skórkami z banana wsadzanymi bezpośrednio da baku. Właśnie model tego wehikułu pokazał nam nasz moderator.

Energia powinna być zrównoważona

Najtańsza energia to energia zaoszczędzona – ta niemal złota myśl wypowiedziana przez Agnieszkę Kornecką podczas rozmowy ze Zbigniewem Bartusiem rozpoczęła ekspercką dyskusję.

Jak się dowiedzieliśmy – w Polsce naprawdę mamy na czym oszczędzać. Aż 15 mln gospodarstw domowych wymaga termomodernizacji! A może ona przynieść nawet 40% oszczędności energii. To nie tylko zysk dla naszego portfela, ale także dla środowiska i w efekcie naszego zdrowia. Dopiero kolejnym elementem, choć równie ważnym, powinna być wymiana źródeł energii na bardziej ekologiczne. Jak zachęcić do tego Polaków? Po pierwsze trzeba odpowiednio dostosować istniejące programy takie jak „Czyste powietrze” i „Mój prąd”, przede wszystkim zwiększając ich dostępność. Równocześnie jednak trzeba podjąć działania umożliwiające magazynowanie energii, aby nie zmarnować możliwości bardzo popularnej dzisiaj fotowoltaiki. Resztę załatwi coraz większa opłacalność instalacji OZE w stosunku do bardzo szybko rosnących cen energii. Zdaniem Korneckiej odchodzenie od paliw kopalnych jest przesądzone, przede wszystkim dlatego, że są one wyczerpywalne. Polska ma jednak potencjał, który to umożliwi. Mamy Baltic Pipe, nadal niezagospodarowane zostały odpady bio, a Bałtyk daje olbrzymie możliwości dla pozyskania energii wiatrowej. To są najszybsze możliwości zapewnienia dywersyfikacji dostaw energii. Energia jądrowa natomiast pomoże w niedalekiej przyszłości odejść od węgla. Wg dyrektor Instytutu Stowarzyszenia Program Czysta Polska do 2035 roku zrezygnujemy ze spalania tego paliwa. Co w tym wszystkim jest kluczowe? To, aby wykorzystać polskie innowacje, polskie technologie i polską myśl techniczną. Tak, aby znów nie uzależnić się od innych państw. Kto wie, może to Polak (może Małopolanin) opracuje kiedyś technologie umożliwiającą ominięcie biogazowni celem wykorzystania energii tkwiącej w skórce od banana.

Nadchodzi „czas odpadów”?

Metal, szkło można przetwarzać niemal bez końca, papier i tworzywa sztuczne również można poddać recyklingowi, odpady organiczne można przetworzyć na biometan, a inne można spalić przetwarzając na ciepło i energię, którymi można nawet zasilić miejski system. Uczestnicy panelu „Odpady – niechciany problem czy czysty zysk – nowoczesna gospodarka komunalna” dzięki swoim zróżnicowanym doświadczeniom mogli przedyskutować temat zagospodarowania odpadów z różnych perspektyw. Dzisiaj w Polsce przetwarzamy tylko 10% odpadów, jesteśmy daleko z tyłu za europejskimi liderami. Aby, to poprawić potrzebna jest polityka kija i marchewki. Przede wszystkim trzeba uświadamiać i motywować, pokazywać opłacalność, ale również podnosić ceny tam, gdzie tej segregacji nie ma i obarczać kosztami konkretnego konsumenta. By tego dokonać trzeba przede wszystkim zmodyfikować system. Tutaj wielką rolę będzie miał do odegrania nadchodzący system kaucyjny. Znaczenie ma również wprowadzenie odpowiedzialności producenta za koszt wytworzenia opakowań. Wyzwań jest wiele, a pole do innowacji bardzo szerokie. Optymistycznym przekazem z pewnością było to, że prawdopodobnie największe podwyżki związane z wywozem odpadów i ich zagospodarowaniem mamy już za sobą. W dyskusji udział wzięli: Wojciech Blecharczyk – ekspert z Miejskiego Przedsiębiorstwa Energetyki Cieplnej S.A. w Krakowie, Luiza Bortkiewicz – Prezes Zarządu firmy Idealbin, Mariusz Rajca – Prezes Zarządu spółki TOMRA Sorting oraz Witold Śmiałek – Członek Zarządu Krakowskiego Holdingu Komunalnego w Krakowie.

Ostania część konferencji, poświęcona nadchodzącemu systemowi kaucyjnemu w Polsce, była doskonałym uzupełnieniem wcześniejszej dyskusji. Rozmówcą moderatora Bartusia był Piotr Wołejko – ekspert ds. społeczno-gospodarczych Federacji Przedsiębiorców Polskich. Podczas rozmowy poznaliśmy założenia systemu, wyzwania, które stoją  przed jego wdrożeniem, a także dowiedzieliśmy się co wymaga jeszcze poprawy i weryfikacji.

PrzybyliśMY, usłyszeliśMY, zobaczyliśMY

Po konferencji zainteresowani uczestnicy wzięli udział w wyjeździe studyjnym do Miejsko-Przemysłowej Oczyszczalni Ścieków w Oświęcimiu. Na miejscu przywitał nas prezes spółki pan Antoni Majcherczyk, a następnie „oddał” w ręce swoich pracowników, którzy w niezwykle oprowadzili nas po oczyszczalni i w niezwykle merytoryczny sposób opowiedzieli o jej funkcjonowaniu. Zobaczyliśmy zakład, który niemal bez przerwy rozwija się i wdraża innowacje, pozwalające nie tylko sprostać wyzwaniom gospodarki komunalnej i oczyszczaniu ścieków przemysłowych, ale również stale obniżać koszty działalności. Ciekawostką jest, że oczyszczalnia dzięki usytuowanym na swoim terenie biogazowniom jest energetycznie samowystarczalna. Jedną z osób biorących udział w wyjeździe studyjnym był przedstawiciel jednej z gmin, która dopiero przygotowuje się do budowy oczyszczalni ścieków. Cieszy to, że dzięki naszemu wydarzeniu dajemy możliwość uczenia się od najlepszych!

Dziękujemy wszystkim panelistom oraz słuchaczom. Już dzisiaj zapraszamy na kolejną konferencję regionalna poświęconą innowacjom. Już 17 listopada w Olkuszu podyskutujemy o innowacjach społecznych.

Osoby, które nie miały okazji wziąć udziału w konferencji, bądź te które chcą do niej powrócić  zachęcamy do oglądnięcia jej zapisu na kanale Innowacyjna Małopolska na YouTube.

Autorem zdjęć w poniższej galerii zdjęć z konferencji jest Jacek Młynarz.